آبیاری کم فشار هیدروفلوم

امروزه توجه و گسترش سیستم های آبیاری تحت فشار و جایگزینی این سیستم ها به جای سیستم آبیاری سطحی (به خصوص در داخل مزارع) بیشترین توجه را به خود معطوف داشته است. اما در بعضی از مناطق به دلایل خاص از جمله ؛ تبخیر و باد بردگی زیاد (در مناطق گرم و خشک و بادخیز)، وجود شرایط شوری و قلیائیت بسیار بالا که برای اصلاح اولیه آنها نیاز به ورود حجم زیادی آب به مزرعه در مدت زمانی کوتاه (دبی بالا) برای آبشویی است، صرف هزینه های گزاف تامین انرژی برای شبکه های آبیاری تحت فشار در مناطقی که فاصله زیادی از شبکه های انتقال برق دارد، شرایط خاص اجتماعی، الگوهای کشت و پراکندگی اراضی در قطعات کوچک، توسعه سیستم های آبیاری تحت فشار در داخل مزارع را در برخی از مناطق با مشکل روبرو می نماید و از طرف دیگر وجود برخی محدودیت ها برای ساخت کانال های آبیاری از جمله عدم وجود منابع قرضه مناسب (از نظر کمی و کیفی)، کمبود و همچنین فاصله زیاد مصالح مورد نیاز مثل شن و ماسه از منطقه، وجود خاک های مسئله دار (تورم زا و گچی)، احداث کانال های آبیاری را در بخش انتقال و توزیع را با مشکلات زیادی همراه خواهد نمود. لذا باید گزینه ای مناسب برای چنین شرایطی هم که سیستم آبیاری بارانی و هم احداث کانال  با محدودیت های فنی و اقتصادی همراه است، معرفی نمود. در این خصوص استفاده از سیستم های آبیاری کم فشار یکی از گزینه هایی است که در برخی از مناطق می تواند توصیه شود، بدین صورت که توزیع آب در شبکه توسط خطوط لوله کم فشار انجام شده و آبیاری داخل مزارع به روش آبیاری سطحی صورت پذیرد. 

1- آبیاری کم فشار

سیستم کم فشار عبارتست از سیستمی که حداکثر فشار کارکرد آنها کمتر از 10 متر باشد. این تعریف اغلب سیستم های لوله گذاری برای توزیع آب و کاربرد آن در روش های آبیاری سطحی می باشد. بدین صورت که آب توسط لوله اصلی  تا محل کرت منتقل شده و سپس آب در سطح کرت بر اساس نیروی ثقل زمین توزیع می شود و با نفوذ تدریجی در خاک در اختیار ریشه گیاه قرار می‌گیرد.

2- هیدروفلوم (لوله های آبیاری دریچه دار):

هیدروفلوم لوله بدون درزی است که بسادگی روی زمین قرار گرفته و به هر منبع آب اعم از حوضچه سر چاه و یا کانال های آب و غیره وصل شده و نیاز به فشار کاری بسیار کم دارد و در سخت ترین شرایط آب و هوائی و بادهای تندکارائی خود را به اثبات رسانده است.

لوله های دریچه دار (هیدروفلوم) عبارتند از لوله های پلی اتیلن نرم مجهز به دریچه های قابل تنظیم که به عنوان مجاری درجه 4 می توانند جایگزین مناسبی برای کانالهای خاکی گردند. در این سیستم آب به جای نهر خاکی در لوله جریان داشته و تلفات ناشی از آب کانالهای خاکی به حداقل خواهد رسید.

این لوله ها که در کلاف های 100 و 200 متری ساخته می شود، بوسیله گیره مخصوص به دهانه خروجی آبگیر و یا به یکدیگر متصل شده و در امتداد طول قطعه آبیاری به طول مناسب مستقر می گردد. لوله ها در فواصل معین مجهز به دهانه های خروجی آب (دریچه) می باشد و مقطع دهانه هر دریچه بوسیله کلاهک مخصوص قابل تنظیم است. بطوریکه مقدار جریان خروجی از هر دریچه را می توان متناسب با مقدار مورد نیاز (حداکثر 2.5 لیتر در ثانیه) تنظیم نمود.

لوله های هیدروفلوم که از پلی اتیلن نرم ساخته می شوند در مقابل اشعه ماورابنفش مقاوم بوده و در برابر تاثیر شیمیایی ترکیبات آب – خاک تجزیه ناپذیر می باشد. نرمی جنس آن باعث انعطاف در موقع جمع کردن و هماهنگی با عوارض زمین می شود. به همین دلیل هنگام خالی شدن آب روی زمین پهن می شود و مانع رفت و آمد ماشین آلات چرخ لاستیکی نمی گردد. به شرط آنکه در بستر آن سنگدانه درشت و لبه تیز و قطعات فلزی و سیمانی نباشد.

اجزای سیستم آبیاری هیدروفلوم

- لوله های هیدروفلوم

- دریچه: با نصب دریچه بر روی لوله ها در ابتدای  هر ردیف می‌توان عمل آبیاری و توزیع آب در مزرعه به سهولت انجام داد. قطر دریچه ها 2 اینچ و میزان آبدهی هر دریچه بین 0 تا 5/2 لیتر بر ثانیه قابل تنظیم است.

- اتصالات گالوانیزه جهت اتصال دو لوله در امتداد یکدیگر

- بست فلزی

- پانچ: برای سوراخ کردن لوله جهت نصب دریچه به کار می‌رود.

- گیره انتهایی: برای مسدود کردن انتها و یا ابتدای مسیر آب در لوله ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

- سه راهی و چهار راهی: از جنس ورق آهن گالوانیزه بوده و برای تقسیم آب و یا گرفتن انشعاب از لوله اصلی کاربرد دارد.