بررسی امکان تغییر سیستم آبیاری از روش سطحی (غرقابی) به زیرسطحی با لوله­های پی‌وی‌سی (PVC) در باغ‌های پسته

عنوان پروژه:بررسی امکان تغییر سیستم آبیاری از روش سطحی (غرقابی) به زیرسطحی با لوله­های پی‌وی‌سی (PVC) در باغ‌های پسته

 شماره ثبت: 465552  مورخ 1392/11/11

محل اجرا: استان کرمان، شهرستان انار

مجری : ناصر صداقتی 

سال شروع و خاتمه :  1390/11/01تا 1393/01/01

 چکیده:   

در این پروژه، امکان تغییر سیستم آبیاری از روش غرقابی به زیرسطحی (با لوله‌های پی‌وی‌سی سوراخدار) روی درختان بارور پسته مورد مطالعه قرار گرفت. این پژوهش در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تیمار در 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تیمار شاهد (S) : آبیاری به روش غرقابی منطبق با روش آبیاری قبل از اجرای طرح با دور آبیاری 48 روز و حجم آب 6720 متر مکعب در هکتار، تیمار ₁P: آبیاری زیرسطحی با لوله‌های پی‌وی‌سی با میزان آب مورد استفاده برای تیمار شاهد و دور آبیاری 12 روز و تیمار ₂P: آبیاری زیرسطحی با لوله‌های پی‌وی‌سی با میزان آب 75 درصد مقدار آب مورد استفاده برای تیمار شاهد و دور آبیاری 24 روز بودند. جهت بررسی اثر تیمارهای تغییر روش آبیاری بر درختان پسته، در زمان‌های مشخص، صفات رویشی و صفات کمی و کیفی محصول اندازه‌گیری گردیده و بهره‌وری مصرف آب نیز محاسبه شد. نتایج نشان داد که از بین صفات رویشی، تنها سطح برگ و تعداد کل جوانه‌ها بطور معنی‌داری تحت تاثیر مثبت تغییر روش آبیاری قرار گرفتند. همچنین تغییر روش آبیاری بر روی اغلب صفات کمی و کیفی محصول در سطح 5 درصد اثر معنی دار داشت، بطوریکه باعث افزایش 8/0 تا 6/1 کیلوگرمی وزن محصول خشک هر درخت، کاهش 7/1 تا 25/4 درصدی پوکی، افزایش 5/3 تا 6 درصدی خندانی و کاهش 3/1 تا 2 واحدی در انس پسته گردید.  گردید. ضمن اینکه بهره‌وری مصرف آب نیز در روش‌های آبیاری ₁P و ₂P، به ترتیب 4/41 درصد و 6/61 درصد افزایش یافت. تیمارهای آبیاری زیرسطحی با لوله‌های پی‌وی‌سی در اغلب صفات مورد بررسی، اختلاف معنی‌دار در سطح 5 درصد با یکدیگر نداشتند. ضمن اینکه استفاده از روش آبیاری ₂P در مقایسه با₁P، علاوه بر کاهش 25 درصدی مصرف آب، سبب افزایش 3/14 درصدی در بهره‌وری مصرف آب گردید. نتایج بررسی وضعیت شوری خاک ناحیه ریشه درختان در فصل پاییز (قبل از آبشویی) نیز حاکی از افزایش شوری سطح خاک در ناحیه بالای لوله‌های زیرسطحی بود. اما هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک در اسفندماه و پس از انجام آبشویی و بارندگی زمستانه به وضعیت مناسبی رسید. ارزیابی اقتصادی اجرای این پروژه نیز حاکی از توجیه اقتصادی بالای آن دارد، به­طوریکه با سرمایه‌گذاری سالیانه در حدود 16 میلیون ریال در هرهکتار برای تغییر سیستم، با توجه به انتخاب روش آبیاری ₁P یا ₂P، به ترتیب درآمدی معادل 13/7 و 25/14 برابر سرمایه‌گذاری اولیه، عاید باغدار خواهد شد. بنابراین با در نظر گرفتن محدودیت‌های مناطق پسته‌کاری ایران از نظر کمیت و کیفیت منابع آب در دسترس، استفاده از روش ₂P به دلیل کاهش 25 درصدی مصرف آب و افزایش 6/61 و 3/14 درصدی بهره‌وری مصرف آب، به ترتیب نسبت به روش‌های S و ₁P، قابل توصیه می باشد. 

واژه های کلیدی:آبیاری زیرسطحی، آبیاری غرقابی، بهره‌وری مصرف آب، پسته، شوری، لوله‌های پی‌وی‌سی

http://pri.ir/pri/منبع