دقیق آب کارمانیا

خدمات مشاوره و پیمانکاری تخصصی آب

دقیق آب کارمانیا

خدمات مشاوره و پیمانکاری تخصصی آب

دستورالعمل فنی نمونه برداری از برگ جهت مدیریت مناسب تغذیه در باغ های پسته

 دستورالعمل فنی نمونه برداری از برگ جهت مدیریت مناسب تغذیه در باغ های پسته

* سیدجواد حسینی فرد- برای انجام مدیریت مناسب تغذیه و کوددهی در باغ های پسته اطلاع از تاریخچه باغ، خصوصیات آب و خاک (آزمایشات آب و خاک) و مقدار عناصر غذایی برگ (آزمایش برگ) لازم و ضروری است. در واقع اطلاعات مدیریت قبلی باغ و آزمایشات آب، خاک و برگ مکمل یکدیگر بوده و در کنار هم می تواند به توصیه کودی دقیق و علمی منجر شود.

     شکل 1- محل مناسب برگها جهت                                  شکل 2- برگ سالم نمونه گیری شده
      نمونه گیری بر روی شاخه درخت                                   
dastoorol

در بسیاری از موارد نمونه برداری از خاک و تعیین میزان مواد غذایی آن نمی تواند مقدار مواد غذایی جذب شده و قابل استفاده در گیاه را نشان دهد، بنابراین به منظور پی بردن به تاثیر حاصلخیزی خاک در رشد و نمو گیاهان  بهترین و دقیقترین راه آن است که برگ آن مورد تجزیه قرار گیرد تا روشن شود چه مقدار از مواد غذایی خاک توسط گیاه جذب شده است. تجزیه برگ در تشخیص کمبود و سمیت عناصر در درختان، نسبت به تجزیه خاک مفیدتر است. ترکیب معدنی برگ (مقدار مواد غذایی برگ) بستگی به بسیاری از فاکتورها نظیر مرحله رشد، شرایط آب و هوایی، قابلیت دسترسی عناصر در خاک، فعالیت و توزیع ریشه در خاک، مقدار آب و شیوه آبیاری و ... دارد. تجزیه برگ همه این فاکتورها را ترکیب کرده و تخمینی از عناصری که بهاندازه کافی توسط ریشه جذب شده اند را برای ما مشخص می کند. محدودیت اصلی تجزیه برگ این است که علت وقوع کمبود عناصر غذایی را برای ما روشن نمی سازد. بنابراین برای حل این مشکل نتایج تجزیه خاک و برگ باید همزمان مورد ارزیابی قرار گیرند. غلظت عناصر غذایی برگ با زمان، سن برگ، و وجود یا عدم وجود محصول تغییر می کند. در محدوده یک باغ نیز وضعیت تغذیه ای به علت تفاوت در حاصلخیزی خاک و میزان آب در دسترس، ممکن است متفاوت باشد. بنابراین ضروریست تا نمونه برداری استاندارد گردد. 



نکات مهم در نمونه برداری برگ



 زمان نمونه برداری برگ معمولاً بعد از دوره پر شدن مغز ( اواسط تیرماه تا اواسط مردادماه بسته به نوع رقم) انجام می گیرد. 

برای نمونهبرداری برگ درختانی باید انتخاب شوند که نماینده کل قطعه باغ مورد نظر باشند. منظور از قطعه باغ، قطعه ای است که دارای خاک یکنواخت، درختان هم سن و سال، رقم یکسان، مدیریت یکنواخت آبیاری و کودی و به طور خلاصه قطعه ای با شرایط معین و یکنواخت می باشد. درختان انتخاب شده جهت نمونه برداری برگ از نظر رشد و میزان محصول بایستی نماینده قطعه باغ مورد نظر باشند تا قابلیت اطمینان به نتایج تجزیه برگ بیشتر شود.

 نمونه برداری از برگ های سالم وسط شاخه های بدون محصول و از شاخه هایی که از نظر ارتفاع متوسط هستند، انجام می شود. یعنی نمونه های برگ نباید از شاخه های خیلی نزدیک به زمین یا واقع در نوک درختان گرفته شوند.  

 معمولا تعداد 4 تا 5 برگ از هر درخت و 10 تا 20 درخت در هر قطعه از باغ نمونه برداری می شود. نمونه ها باید در پاکت های کاغذی قرار داده شده و حداکثر 24 ساعت پس از نمونه برداری به آزمایشگاه ارسال گردد. در صورتیکه این امر ممکن نیست حداکثر به مدت دو روز می توان نمونه ها را در دمای یخچال نگهداری کرد. نمونه ها باید از تابش خورشید دور نگه داشته شوند.

 بر روی پاکت نمونه ها مشخصات کامل آنها از قبیل تاریخ و محل نمونه برداری، نام باغ یا باغدار، وضعیت محصول باغ و هرگونه اطلاعات لازم جهت شناسایی بهتر نمونه باید درج گردد.

در خاتمه باید خاطر نشان نمود که نمونه برداری و آزمایش برگ و تفسیر صحیح نتایج آزمایش توسط افراد آگاه و خبره می تواند علاوه برکمک به انجام مدیریت صحیح در باغ و افزایش پایدار محصول، در کاهش و بهینه کردن هزینهها موثر باشد. بنابراین به کلیه باغداران انجام اصولی آن توصیه می گردد.
 

تمرکز میزان مواد غذایی در برگ بستگی به زمان ، به سن برگ و موقعیت آن روی درخت بود و نبود میوه و سمت آن در باغ دارد . همچنین پایه و رقم درخت نیز باید معلوم و مشخص گردد .

لذا با توجه به مراتب فوق برداشت و نمونه برداری از برگ درخت انجام میشود . و نمونه برداشت شده نیز برحسب هدف مورد نظر متفاوت است مثلا اگر فقط شناخت مشکل کمبود یک عنصر در یک درخت یا در منطقه ای از باغ باشد برداشت چند برگ از چند درخت ضعیف و قوی کافی است .روش صحیح نمونه برداری از برگ

ولی اگر هدف تعیین مجموعه ای از میزان عناصر غذایی در یک باغ باشد برداشت نمونه از تعداد بیشتری از درختان نقاط مختلف باغ خواهد داشت .

برگهایی که قبلا برای رفع کمبودهای یک عنصر قبلا محلول پاشی شده اند نباید مورد استفاده قرار بگیرد . نمونه های برداشت شده با برچسب شناسایی در پاکت های کاغذی بسته بندی شده و حداکثر تا ۲۴ ساعت بعد به آزمایشگاه تحویل داده میشود .

بهترین فصل برداشت نمونه از برگها تیر و مرداد است . با این حال اگه منظور فقط مقایسه کیفیت یک درخت قوی با یک درخت ضعیف باشد برداشته نمونه و تجزیه آن در هر وقت وهر زمانی قابل اجراست

سیدجواد حسینی فرد          


عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات پسته کشور
http://iranpistachio.org